MCHANGO WA HISTORIA NA UTAMADUNI KATIKA KUKUZA SEKTA YA UTALII ZANZIBAR

MADA: MCHANGO WA HISTORIA  NA UTAMADUNI KATIKA KUKUZA SEKTA YA UTALII ZANZIBAR

DKT. AMINA A. ISSA,

IDARA YA MAKUMBUSHO NA MAMBO YA KALE

MAANA NA AINA ZA UTAMADUNI

Mji Mkongwe karne ya 19

›  Utamaduni ni mfumo kamili wa maisha wenye kujumuisha mila, silka, desturi za jamii

›  Utamaduni na wa aina 2

›  Utamaduni unaoshikika (tangible), majengo ya kale, vitabu, zana za kazi, ala za muziki

›  Utamaduni usioshikika (intangiable), lugha, hadithi, muziki, ngoma 

MAANA YA HISTORIA NA MAENEO YA KIHISTORIA

›  Historia ni matukio ya kale

›  Historia ni lazima ihusishwe na watu ambao ndio wanaopelekea kuwepo vitu, matukio

›  Inaweza ikawa ni historia ya nchi, jamii, watu, eneo, majengo, kijiji au hata historia ya kuanza kwa teknolojia, maendeleo ya kisayansi n.k.

›  Maeneo ya kihistoria (historical sites) ni zile zenye umuhimu mkubwa kwa jamii.

›  Maeneo hayo huhifadhi historia, utamaduni na maendeleo ya nchi kiuchumi, kijamii na kisiasa.

›  Maeneo ya kihistoria ni kama maeneo ya wazi (landscape) miamba, visiwa (islands), caves (mapango), makaburi (tombs).

›  Mifano ya maeneo ya wazi ya kihistoria: Kaliwa-Tumbe, Bandari Kuu, Unguja Ukuu na Mtambwe Mkuu

›  Majengo ya kihistoria: majengo ya kale (monuments), makumbusho (museums), magofu (ruins)

›  Eneo la kihistoria pia hujumuisha eneo la ardhi iliyoungana na sehemu ya karibu ya eneo hilo (buffer zone)

UHIFADHI WA MAENEO YA KIHISTORIA

›  Uhifadhi ulianza 1923 – Idara ilipoundwa

›  Makumbusho zilianzishwa 1925 na 1930

›  Sheria ilianza 1927

›  1941, Hamam la Kidichi likaanza kuhifadhiwa

›  Sheria ya sasa ni ya 2002: inahusu usimamizi, utunzaji, hifadhi, kuyatangaza na kuyafanyia matengenezo

MADHUMUNI YA KUHIFADHI

›  Ni urithi wa utamaduni

›  Kuyaweka majengo katika hali yake ya ukale

›  Kuzuia uharibifu

›  Kuhifadhi historia yetu

›  Ni chanzo cha kujipatia elimu

›  Mifano: Msikiti wa Kizimkazi, Ngome Kongwe, Mji Mkongwe, Beit-el Ajaib, Msikiti wa Ba Mnara

›  Idara ina hifadhi maeneo na majengo 83 kama ifuatavyo:

›  Mahodhi au Mahamam

›  Makasri

›  Nyumba za Ibada: Misikiti, Makanisa na Mahekalu

›  Ngome

›  Chemba za watumwa

›  Maeneo ya miji ya kale

›  Viwanda

›  Makaburi

›  Majengo ya kale

›  Visiwa

›  Mapango

KWANINI UTALII ZANZIBAR?

Jengo la Makumbusho

›  Zao la karafuu pekee halikutosheleza

›  Kupanda kwa bei ya petroli, 1973

›  Vita vya Tanzania na Uganda, 1979 – 1981

›  Kuanguka kwa kambi ya Usoshalisti

›  HATUA

›  sera za mabadiliko ya kiuchumi (Economic Liberalization Policy)

›  mikakati ya ubinafsishaji (privatization)

›  Serikali ni mmiliki pekee wa njia kuu za uzalishaji mali (State Ownership)

MCHANGO WA HISTORIA KATIKA UTALII

›  Kielelezo halisi cha kujua utamaduni wetu

›  Nyenzo ambayo wataalamu na wasomi huitumia katika kuandika historia ya nchi

›  Maeneo ya kihistoria huchangia katika kukuza uchumi wa nchi

›  Kutambulika kwa historia ya Zanzibar ulimwenguni

‘UTALII KWA WOTE’ NA MAENEO YA KIHISTORIA ZANZIBAR

Maeneo ya Kihistoria Zanzibar

›  Maeneo ya kihistoria ni amana yetu sote

›  Wananchi wahamasishwe kuyatembelea maeneo hayo ili nao waweze kushajiisha jamii

›  ‘Sera ya Urithi wa Utamaduni’ ni muhimu izingatie kuwahusisha wananchi katika kuyaendeleza maeneo ya kale

›  Wanajamii wapewe mafunzo juu ya kukuza na kuuendeleza utalii na kuyatunza maeneo ya kihistoria

›  Mipango ya kuhuisha na kuuendeleza utalii izingatie aina na shughuli za utalii kulingana na mazingira yao

›  ‘Utalii kwa wote’uwe pia ni chachu ya kukuza utamaduni wa jamii au nchi

›  Wananchi wawe ni wadau wakuu wa mambo ya utalii

›  Maeneo ya kihistoria yawe ni sehemu ya mchanganyiko wa shughuli za kiutamaduni

›  Kuanzishwa kwa makumbusho za kijamii zitasaidia kuwakilisha historia, mila na silka za Zanzibar

HITIMISHO

›  Maeneo ya kihistoria ili yawe ni chanzo cha maendeleo ya nchi inabidi yahifadhiwe na iwe ndiyo dira ya Taifa

›  Bila ya kuhifadhiwa maeneo hayo, Zanzibar itapoteza historia na utamaduni wake.