MAONI YA KAMATI YA MIFUGO,
UTALII, UWEZESHAJI NA HABARI KUHUSU MAKADIRIO YA MAPATO NA MATUMIZI YA WIZARA
YA KAZI, UWEZESHAJI WANANCHI KIUCHUMI NA USHIRIKA KWA MWAKA WA FEDHA 2012/2013
Mheshimiwa
Spika,
Napenda kuchukuwa fursa hii adhimu, kutanguliza shukrani
zangu za dhati kwa Mwenyezi Mungu
Mtukufu, kwa kutujaalia kukutana hapa katika Baraza letu, tukiwa katika hali ya
uzima na afya njema, kwa lengo la kuwatumikia wananchi wetu na Taifa kwa
ujumla. Aidha, napenda nikushukuru wewe binafsi Mheshimiwa Spika, kwa kunipa
fursa ya kusimama mbele ya Baraza hili, ili kutoa maoni ya Kamati ya Mifugo,
Utalii, Uwezeshaji na Habari kuhusu Bajeti ya Wizara ya Kazi, Uwezeshaji
Wananchi Kiuchumi na Ushirika kwa mwaka wa fedha 2012/2013.
Mheshimiwa
Spika,
Kwa niaba ya Kamati ya Mifugo, Utalii, Uwezeshaji na
Habari, natumia fursa hii kumpongeza sana Mhe. Marina Joel Thomas kwa kuteuliwa
kwake kuwa mjumbe wa Bazara hili, uteuzi ambao umekamilisha jumla ya nafasi
kumi za uteuzi wa Rais. Ni imani yetu kuwa Mhe. Rais amefanya maamuzi ya busara
sana hadi kufikia uamuzi wake wa kumteuwa Mhe. Marina. Ingawa ni nafasi ya
kumalizia lakini tunaamini kuwa nafasi hii ni “ the last but not the least”.
Mheshimiwa
Spika,
Naomba kutumia fursa hii kuwatunukia taji la shukrani
waheshimiwa Wajumbe wa Kamati ya Mifugo, Utalii, Uwezeshaji na Habari
inayoongozwa na Nahodha shupavu Mhe. Asha Bakari Makame. Uongozi wake unathibitisha
ile kauli isemayo “mama nambari wani wala
hana mpinzani”. Naomba uniruhusu Mheshimiwa Spika kuwataja kwa majina Wajumbe
hawa mmoja baada ya mwengine kama ifuatavyo:
1.
Mhe.
Asha Bakari Makame - Mwenyekiti
2.
Mhe.
Mohammed Said Mohamed - M/ Mwenyekiti
3.
Mhe.
Assaa Othman Hamad - Mjumbe
4.
Mhe.
Ali Mzee Ali - Mjumbe
5.
Mhe.
Salim Abdalla Hamad - Mjumbe
6.
Mhe.
Abdi Mosi Kombo - Mjumbe
7.
Mhe.
Viwe Khamis Abdalla - Mjumbe
8.
Mhe.
Kazija Khamis Kona - Mjumbe
9.
Ndg.
Haji Khatib Haji - Katibu
10.
Ndg.
Asma Ali Kassim - Katibu
Mheshimiwa
Spika,
Tunaipongeza sana Wizara
kwa kutekeleza jukumu lake la msingi la kuvikagua na kuvisimamia vyama
vya ushirika nchini, ili kuvipatia mwongozo unaostahiki kwa nia ya kuvikuza na
kuviendeleza zaidi.
Aidha, Kamati imepokea kwa huzuni taarifa ya kwamba kati
ya vyama 5,503 vilivyosajiliwa nchini, ni vyama 1,651 tu ndivyo vilivyo hai
ambavyo ni sawa na asilimia 30%. Ili kuwa na vyama vya Ushirika vilivyo imara
zaidi, Wizara haina budi kuchukuwa hatua za dharura za kuwasiliana na vyama
visivyo hai kwa nia ya kuyajua matatizo yanayowakabili na kuangalia uwezekano
wa kuvifufua upya, na ikishindikana basi kuwe na utaratibu wa kuvifuta.
Halikadhalika, ni vyema kuwa na utaratibu wa usajili wa
vyama vya ushirika utakaowaweka karibu zaidi wanaushirika na Idara ya usajili
kwani hali ya sasa ya usajili ni mbaya na Kamati imebaini kuwa urasimu katika
mpangilio wa kufanya usajili ndiyo kikwazo kikuu cha wanaushirika kutojisajili.
Mheshimiwa
Spika,
Kamati yetu inatoa wito kwa Wizara kupitia Idara ya
Ushirika kutafuta wafadhili wengine ili kupata fedha za kutekeleza miradi ya
vyama sita vya ushirika ambapo kwa mwaka wa fedha 2011/2012, ni mradi mmoja tu
wenye thamani ya shilingi 7,450,000/= ndio pekee ulioweza kutekelezwa.
Aidha, Wizara isimamie vyema mwenendo mzima wa SACCOS
Banks zilizoanza kufanya kazi ili kuhakikisha kwamba zinatekeleza majukumu yao
ipasavyo na hatimaye kufikia malengo yaliyokusudiwa.
Mheshimiwa
Spika,
Katika kutafuta suluhisho la tatizo la ukosefu wa ajira
nchini, tunaipongeza Wizara kwa kufanikiwa kupata fursa za ajira kwa vijana
wetu nchini Oman. Aidha, vijana 20 wa Zanzibar wanatarajiwa kupatiwa mafunzo nchini
humo ili kujiweka tayari kuuzika kwenye soko la ajira. Kamati inashauri kuwa
taarifa zitolewe kwa vijana wote kwa uwazi kabisa ili waweze kujitokeza
kuitumia fursa hii kwani imebainika kuwa vijana wengi huishia mitaani tu bila
ya kufahamu fursa zinazotolewa na Serikali yao pamoja na taasisi binafsi.
Aidha, wakati utakapofika wa kuanza mpango huu vijana wapewe nafasi hizo kwa
kuzingatia sifa zao “academic qualifications” ili kujiepusha na kupeleka vijana
wasio na sifa zinazostahiki, jambo ambalo linaweza kupelekea kufutwa kwa nafasi
hizi kwenye miaka michache ijayo na hiyo itakuwa ni hasara kubwa kwa Taifa hili.
Mheshimiwa
Spika,
Ni ukweli usiopingika kwamba waajiriwa wa Serikali ya
Mapinduzi Zanzibar na wale wa sekta binafsi nchini wanakabiliwa na mazingira
magumu ya kiutendaji kutokana na kutokuwepo kwa vifaa vya kinga na usalama
katika maeneo yao ya kazi. Sambamba na hilo, Kamati imegundua kwamba mafunzo ya
jinsi ya kuvitumia vifaa vya kinga yanahitajika kwa watendaji wa taasisi hizo
ili kuwajengea uwezo wa kujinusuru wakati wa dharura.
Mheshimiwa
Spika,
Tunatoa shukrani za dhati kwa Wizara ya Kazi, Uwezeshaji
Wananchi Kiuchumi na Ushirika kwa kuvuka lengo la ukusanyaji wa mapato kwa
mwaka wa fedha 2011/2012. Hadi kufikia tarehe 30 Juni 2012, jumla ya shilingi
Milioni mia moja na ishirini na tatu, laki mbili sabini na sita elfu, mia tisa
na sabini na tano (123,276,975/=) zimekusanywa, ambazo ni sawa na asilimia 180
ya makadirio. Ni matumaini yetu kwamba, Wizara itaendeleza jitihada hizi za
kukusanya mapato vizuri kwa mwaka huu wa fedha ili kufanya matumizi mazuri kwa
mwaka unaofuata kwa nia ya kujenga Taifa.
Mheshimiwa
Spika,
Kamati
inatoa pongezi maalum kwa Wizara kwa kutekeleza programu ya Kazi nje nje katika
mwaka wa fedha 2011/2012. Kwa kushirikiana na Shirika la
Kazi Duniani (ILO), Wizara imeanza kutekeleza Programu hiyo kuanzia mwezi wa Machi 2011 na inalenga kuwawezesha vijana kuwa
na muamko wa kujiajiri wenyewe badala ya kutegemea kuajiriwa kwani
hali ya upatikanaji wa ajira nchini inazidi kuwa ngumu. Katika awamu ya kwanza programu hiyo imetoa mafunzo ya wiki
mbili kwa vijana 32 juu ya ujasiriamali na kubadili
tabia kwa lengo la kujiajiri.
Mheshimiwa
Spika,
Kuwepo kwa mfumo
wa ufuatiliaji na tathmini ni muhimu sana
katika kupima utekelezaji wa mipango ya Wizara. Kamati yetu inaipongeza sana Wizara kwa kuuona
umuhimu huo na kuandaa mfumo wa tathmini ambao unatarajiwa kukamilika ifikapo mwezi wa Agosti
2012. Ni dhahiri kuwa kupatikana kwa kipimo cha mafanikio ya miradi mbalimbali
kutawafanya watendaji wawe imara zaidi ili kuhakikisha wanafikia kiwango
kikubwa pindi watakapotathminiwa na hivyo kusukuma mbele gurudumu la maendeleo
nchini.
Mheshimiwa
Spika,
Ili kupata dira ya kutuelekeza kwenye utatuzi wa
masuala ya kiuchumi, Wizara imefanya tafiti katika maeneo muhimu ya kiuchumi
ili kubaini fursa zilizopo na mahitaji halisi ya kuwawezesha wananchi kiuchumi.
Kamati inatoa pongezi za dhati kwa hatua hii na inashauri matokeo ya tafiti
hizi yafanyiwe kazi kikamilifu, katika mwaka huu wa fedha 2012/2013 ili tupate
tija kwa maslahi ya Taifa.
Mheshimiwa
Spika,
Kamati imefarajika sana na mpango wa program
ya kuifanya sekta isiyo rasmi ya usafiri wa umma kuwa bora na endelevu ili kuwawezesha vijana walioajiriwa katika sekta
hiyo kuwa na ajira za uhakika zenye mikataba inayoendana na Sheria za Kazi. Hii
ni hatua muhimu ambayo itawasaidia vijana wetu kufaidika na jasho lao wenyewe,
badala ya kuwatajirisha waajiri wao pekee kama mfumo wa sasa ulivyojengeka.
Aidha, mazingira mazuri ya kazi yatatusaidia kujenga tabia ya uaminifu baina ya
waajiri na waajiriwa na hivyo kuzidi kudumisha amani, utulivu na umoja wetu.
Mheshimiwa
Spika,
Hatua iliyofikiwa na Wizara kuwaunganisha wamiliki wa
mahoteli na wazalishaji wadogo wadogo pamoja na wajasiri amali inatoa mwelekeo
wa kuanza kulipatia ufumbuzi tatizo la ukosefu wa soko la bidhaa za wajasiri
amali nchini kwa mwaka huu wa fedha wa 2012/2013. Katika zoezi hili, jumla ya
hoteli kumi na moja zimetembelewa na Wizara na kufanya mazungumzo na uongozi
kuhusu umuhimu wa kutumia bidhaa za ndani badala ya kuagiza bidhaa zinazoweza
kuzalishwa nchini.
Kamati inatoa wito kwa Wizara kuuendeleza mpango huu
mzuri waliouanzisha na kuufanyia utaratibu mwafaka ili wajasiri amali wengi
zaidi waweze kufaidika na soko hilo.
Mheshimiwa
Spika,
Pamoja na kuendelea na harakati za utowaji wa mikopo
nchini, Kamati inasisitiza kwamba, Wizara itowe mikopo ambayo itawawezesha kikweli
wananchi kiuchumi.
Tunamaanisha kuwa mikopo hiyo iwe ya kiwango
kinachostahiki kwa mujibu wa mradi unaokusudiwa kutekelezwa, isiwe na riba
kubwa, na miradi inayotekelezwa iwe imeibuliwa kitaalamu na kuhakikishwa kuwa
italipa baada ya muda fulani.
Aidha, Kamati yetu imefarajika sana na mpango wa Serikali
wa kuanzisha Benki ya Wanawake nchini. Hatua hii ni muhimu katika kuleta
ukombozi wa mwanamke kutoka katika hali ya utegemezi na kufanya shughuli ndogo
ndogo za kiuchumi hadi kufikia kuwa wamiliki wa biashara kubwa kubwa zenye
kutoa fursa za ajira kwa wengine. Ni dhahiri kuwa hii ni nyota njema
inayohitaji kuendelezwa kwa maslahi ya wananchi wa Taifa hili.
Mheshimiwa
Spika,
Ili kutimiza malengo ya Wizara kwa mwaka huu wa fedha,
nawaomba waheshimiwa Wajumbe waichangie, waijadili na hatimaye waipitishe
bajeti ya Wizara ya Kazi, Uwezeshaji Wananchi Kiuchumi na Ushirika kwa mwaka wa
fedha 2012/2013, ambayo ni jumla ya shilingi za Kitanzania 2,679,000,000/=.
Mheshimiwa
Spika,
Mwisho kabisa, natoa shukurani
zangu za dhati kwako wewe binafsi, pamoja na Waheshimiwa Wajumbe wa Baraza lako
Tukufu kwa utulivu na usikivu wao, tunamuomba Mola mtukufu awape nguvu na
hekima katika kuliongoza Taifa hili kwa umakini na uadilifu mkubwa.
Kwa niaba ya Kamati yangu, na
wananchi wangu wa jimbo la Mtambwe naunga mkono bajeti hii ya Wizara ya Kazi,
Uwezeshaji Wananchi Kiuchumi na Ushirika kwa mwaka wa fedha 2012/2013 na naomba
kuwasilisha.
Ahsante,
.................................
Mhe. Salim Abdalla
Hamad,
Kny: Mwenyekiti,
Kamati ya Mifugo,
Utalii, Uwezeshaji na Habari,
Baraza la
Wawakilishi,
Zanzibar.
No comments:
Post a Comment